Verslag groep 42 Oeganda
Groep 42
Mbale Epicentrum, Oeganda
Trainingsdata: 3 – 7 maart 2014
Door Eduard Povel
De parel van Afrika
In Oeganda was ik nog niet eerder geweest; wel enkele malen voor Libre-trainingen in Kenia en Ghana. Nu ging ik achter elkaar drie 5-daagse trainingen geven in Epicentra van The Hunger Project Uganda in drie verschillende plaatsen: Mbale, Kiruhura en Kiboga. Oeganda wordt met recht de parel van Afrika genoemd: prachtig groene landschappen met glooiende heuvels en uitbundig bloeiende bomen. Ongeveer 80% van de circa 34,7 miljoen inwoners van Oeganda werkt in de landbouw. De grond in Oeganda is vruchtbaar, er valt genoeg regen en het land is gezegend met natuurlijk hulpbronnen. Deze factoren dragen bij aan een redelijk stabiele economie. Toch heeft 40% van de bevolking te weinig toegang tot schoon water en leeft ruim een derde in armoede. Geweld tegen vrouwen komt nog steeds veel voor in Oeganda, wat medeoorzaak is van een groot aantal hiv/ aids besmettingen.
Kampala Kolping Hotel
Ik logeerde in het Kampala Kolping Hotel (een pareltje onder de hotels), kort geleden opgericht door de Duitse katholieke sociaal ondernemer A. Kolping. Toen ik in de ruime tuin van het hotel zat, drongen de geluiden van het nabij gelegen kerkje tot me door. Gezang, gejuich en handgeklap, dat uren achtereen doorging. De gezangen lagen heel wat beter in het gehoor dan wat de gelovigen in onze kerken (voor zover die er nog zijn) meestal met moeite ten gehore brengen. In de weekenden tussen de drie trainingen kwam ik steeds weer terug in dit hotel. Want alle routes naar de drie plaatsen waar de drie trainingen gehouden werden, lopen over Kampala, de hoofdstad. Ik werd vervoerd met auto en chauffeur, ter beschikking gesteld door THPU. Het was een verademing dat chauffeur Mohammed altijd stipt op tijd was, want ik heb er een hekel aan om later dan een half uur voor tijd in de trainingsruimte te zijn. Op een dag kwam ik zelf twee minuten te laat uit mijn hotelkamer, waarop Mohammed me bestraffend toesprak “Eduard, you are too late!”
Op een keer toen ik mijn hotelkamer uitkwam, trof ik een Engelse dame aan, die ik regelmatig hier in het hotel tegenkwam. Ze zag er treurig uit en ik vroeg hoe ze het maakte. Welnu, inderdaad niet goed. Ze was naar Oeganda gekomen om les te geven op de gerenommeerde Makerere Univesity; op maandag, dinsdag en woensdag. Na drie dagen werden haar colleges verschoven naar de avonden. Na weer drie dagen kwam haar chauffeur niet meer opdagen. Zij bellen met Jan en Alleman, maar die wisten van niets. Uiteindelijk kreeg ze iemand aan de telefoon die vertelde dat “ze” haar colleges gecanceld hadden. Zonder met haar te overleggen, zonder haar iets te vertellen. Ze ging, teleurgesteld, maar weer naar huis. Zo kunnen die dingen hier gebeuren. “Ze” moeten nodig een training van Libre volgen…
The Hunger Project Uganda
In dit verslag van de eerste groep ga ik wat dieper in op de organisatie van onze lokale gastheer, omdat die een inspirerende aanpak heeft. The Hunger Project (THP), opgericht in 1977 met een hoofdkantoor in New York, werkt in 12 landen waarvan acht in Afrika, waaronder Oeganda. Hun visie is: ‘Een wereld waarin elke vrouw, elke man en elk kind een gezond, zelfredzaam en waardig leven leidt’. En de missie luidt: ‘Een einde maken aan chronische honger en armoede door vooruitstrevende, duurzame, grassroot strategieën waarin vrouwen centraal staan. En door te pleiten voor de invoering van deze strategieën in landen over de hele wereld.’
Omdat veel factoren een rol spelen in het duurzaam oplossen van de honger kiest THP voor een integrale aanpak, waarbij ze aan alle acht de millenniumdoelen (ontwikkelingsdoelstellingen geformuleerd door de VN in 1995) werken. Hun aanpak is gebaseerd op drie kernelementen. Gecombineerd zorgen deze kernelementen ervoor dat mensen hun eigen kracht ontdekken en gebruiken. Ze stimuleren leiderschap en zelfvertrouwen, waardoor mensen zelf duurzame vooruitgang boeken bij de beëindiging van hun eigen chronische honger en armoede. De drie kernelementen van THP zijn:
• Mobiliseren van mensen om zelf in actie te komen.
• Empowerment van vrouwen.
• Samenwerking met lokale overheden.
Samen met negen andere landen werft THP Nederland de benodigde fondsen om bij te dragen aan het einde van de honger in twaalf programmalanden.
Epicentrumstrategie
Begin 2013 telde THP 119 epicentra die de levens beïnvloeden van in totaal 1.9 miljoen mensen. Via de epicentrumstrategie werkt de gemeenschap in een periode van zo’n acht jaar in vier fasen naar zelfredzaamheid en ondernemerschap. THP werkt vanaf 1999 in Oeganda en sinds die tijd zijn er 11 epicentra opgezet. Een epicentrum bestaat uit 10 tot 15 dorpen met een bevolking van 10.000 tot 15.000 mensen. Deze mensen werken samen om hun levensomstandigheden te verbeteren. Fysiek gezien is een epicentrum een dienstencentrum in het midden van de regio. Hierin zijn een kleuterschool, een medische post, een door vrouwen gerunde bank waar microkredieten worden verstrekt, een trainingsruimte en een voedselbank gevestigd. Rond het gebouw liggen gezamenlijke akkers. Drie epicentra wilden in het kader van hun verzelfstandiging nog graag een leiderschapstraining voor hun kader organiseren. Zo kwamen we hier als Libre Foundation aan deze projecten en aangezien ik de mogelijkheid had om drie trainingen op rij te doen, kreeg ik de kans om deze trainingen uit te voeren. Driemaal twintig deelnemers van zeer uiteenlopende leeftijd en in de meerderheid bestaand uit vrouwen.
Jaloerse gezichten
Aangezien de training gegeven werd in de eigen trainingsruimte van de epicentra, waren er nog wel enkele jaloerse gezichten van mensen die de training ook graag wilden volgen, maar bij deze trainingen hadden we het maximum gesteld op 20 deelnemers. Op de laatste dag van de training kwam een lid van de staf die geen deelnemer was, pardoes binnen lopen. Hij zei: “Ik heb ook recht op een certificaat, want ik weet alles al wat jullie hier leren.” Ik improviseerde (heb ik van de Afrikanen geleerd) en zei: “Ga er maar even bij zitten en als je drie antwoorden op mijn vragen goed hebt, krijg je een certificaat.” Zelfverzekerd nam hij plaats en hij keek mij vol verwachting aan. Ik pakte een grasspriet van de tafel en vroeg hem: “Als ik deze grasspriet uit de grond heb getrokken, heb ik het probleem dan opgelost?” “Nee”, zei hij, “want de wortels zijn het probleem”. Tweede vraag: vertel wat de ‘law of dirt’ inhoudt. Prompt kwam zijn antwoord “dirt attracks dirt” en hij gaf een juist voorbeeld. Toen kreeg ik het een beetje benauwd, want hij had al twee van de drie vragen goed beantwoord. Maar toen kwam de afmaker: “What is the definition of freedom by Nelson Mandela?”. Toen hij hierop het antwoord schuldig bleef, werd hem, onder applaus, vriendelijk verzocht de zaal weer te verlaten. Het juiste antwoord was: ‘Freedom is not only to break the weapons, freedom is to respect others as well and help others to be free’. Dit voorval toont wel aan dat ze het met elkaar hebben over waar de training over gaat.
Eduard Povel
Referenties
Wat is de aanpak van Libre Foundation
Bel ons met je vragen!
Heb je een vraag over Libre, de foundation of de opleidingen?
Neem gerust contact met ons op!
06 42137029