Verslag groep 94 Suriname

Para, Suriname
Groep 94: 2-3 en 8-10 april 2016

door Christien Oudshoorn en Stephen Derby

Suriname

Voor een inleidende beschrijving van Suriname verwijs ik graag naar mijn verslag van project 92.

Stichting Engedi

De organisatie van de training ligt in handen van de Stichting Engedi. Zij verzorgen de opvang van drop-out jongens van 16 tot 21 jaar in de districten Para en Wanica. Deze jongeren doen mee aan een professioneel scholings-, zorg en welzijnstraject. Maja Neral, directrice van Engedi, heeft vorig jaar deelgenomen aan onze training (project 74) in Paramaribo en was daar toen zo enthousiast over, dat zij spontaan aanbood dit jaar voor Libre een training organiseren. Engedi is gevestigd op een mooie locatie in Para, en heeft ook nog eens een van hun ruimtes beschikbaar gesteld voor deze training. Zoals wel vaker het geval is bij onze trainingen, word ik bijgestaan door een co-trainer; in dit geval is dat Stephen Derby.

Ideale groep

Dit is een trainingsgroep waar elke trainer van droomt: extreem gemotiveerde en enthousiaste deelnemers die graag zo veel mogelijk willen leren en open en eerlijk durven te zijn over dingen die ze niet weten of waar ze aan twijfelen. De meesten zijn de oprichters/kartrekkers van hun gemeenschapsorganisatie en zijn, zonder uitzondering, gepassioneerd over hun werk. De trainingsruimte is mooi en comfortabel, met airco en voorzien van internetverbinding. Engedi verzorgt het lekkere eten, en we voelen ons hier al gauw thuis.

Goed leiderschap en het nut van conflicten

Als basis voor de training beginnen we met het leiderschapsmodel dat uitgaat van het vermogen om relaties op te bouwen. Volgens dit model is ‘een goede leider’ iemand die een goede relatie heeft met zichzelf (zelfkennis, zelfbewustzijn), de ander (communicatie, empathie), de gemeenschap (verantwoordelijkheid, betrokkenheid) en het onbekende (durf, vertrouwen). Om de zelfkennis te verbeteren, maken we gebruik van het model van de ijsberg; maar een klein deel van wie we zijn wordt zichtbaar door middel van ons gedrag. Dit gedeelte wordt gesymboliseerd door het puntje van de ijsberg dat boven het water uitsteekt. Daaronder zitten enorm veel emoties, ervaringen, angsten, cultuur, et cetera, die ons gedrag bepalen.

De deelnemers gaan aan de slag met een situatie uit hun dagelijkse praktijk waarin ze zich op een manier hebben gedragen waar ze achteraf niet blij mee zijn. Dat kan een conflictsituatie zijn waarin ze uit hun slof zijn geschoten, of juist helemaal niet hebben gereageerd. Of een situatie waarin hij/ zij zich iets had voorgenomen, maar het uiteindelijk niet heeft gedaan. Vervolgens onderzoeken ze wat er achter hun eigen gedrag zit; welke onbewuste drijfveren, welke ervaringen of emoties, et cetera.

Ditzelfde doen ze daarna met het gedrag van iemand anders dat ze vervelend vinden. Eerst proberen ze dat gedrag zo objectief mogelijk te formuleren, bijvoorbeeld: ‘die persoon onderbreekt mij vaak en dringt erop aan dat ik de dingen doe op de manier die hij wil’, in plaats van: ‘deze persoon is heel dominant’. Ze proberen voor zichzelf na te gaan wat er achter het ‘vervelende’ gedrag zou kunnen zitten. Deze analyse helpt hen vervolgens om het gesprek met de ander aan te gaan en, waar nodig, de juiste vragen te stellen.
Uit deze oefeningen wordt duidelijk dat conflicten een belangrijk hulpmiddel zijn om onszelf en anderen beter te leren kennen. Als we tenminste bereid zijn om ons oordeel uit te stellen en wat dieper ‘onder de waterlijn’ te kijken.

Wel of geen handtekening?

Op de eerste dag van de training waren veel deelnemers te laat. De groep heeft, zoals gebruikelijk in onze trainingen, die dag zelf een aantal richtlijnen opgesteld om met elkaar het maximale uit de training te halen. Eén van de punten was ‘punctualiteit’. Na het opstellen van de lijst stelde één van de deelnemers voor om met z’n allen de lijst te ondertekenen. Sommigen vonden dat een goed idee, omdat ze zo hun commitment lieten zien. Anderen vonden juist dat een handtekening afdoet aan het commitment. Dit leverde een interessante discussie op over welke strategieën wel, of juist niet motiveren en hoe je commitment genereert in een groep. Uiteindelijk hebben ze gezamenlijk besloten niet te tekenen, maar vanaf dat moment waren ze allemaal steeds op tijd.

Open en eerlijk

Zoals ik eerder al aangaf, past deze groep uitstekend in het plaatje dat we voor ogen hebben; leiders van kleine gemeenschapsorganisatie die niet alleen heel gemotiveerd en open zijn om te leren, maar ook naar elkaar toe zeer geïnteresseerd en betrokken zijn. Het was heel prettig dat de deelnemers zo open en eerlijk waren over dingen waar ze tegenaan liepen in hun organisatie en dat ze met zoveel belangstelling naar elkaar luisterden. Ook voor mij was het inspirerend om hun mooie verhalen te horen!

Prettig om samen te trainen

Het was ook van grote meerwaarde om de training samen te kunnen geven met Stephen. We vulden elkaar goed aan: ik met mijn ervaring als professioneel trainer en Stephen vanuit zijn bekendheid met de lokale context. Door te co-trainen hebben we veel voorbeelden kunnen geven en was er meer ruimte voor persoonlijke aandacht naar de deelnemers toe.